310 naturalnych sposobów walki z nadczynnością tarczycy i chorobą Gravesa-Basedowa

Nadczynność tarczycy znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Stosowanie terapii bazujących na medycynie konwencjonalnej może mieć poważne skutki uboczne lub na stałe zaburzyć pracę ta rczycy.

Istnieje jednak wiele naturalnych metod leczenia nadczynności tarczycy i przywracania jej prawidłowej pracy, obejmują one:

• Zmianę diety, np. na dietę bezglutenową
• Suplementację selenem, probiotykami czy witaminą D
• Suplementację opierającą się na ziołach – link do sklepu Od Natury
• pracę z emocjami

W artykule tym wyjaśnione zostanie czym jest nadczynność tarczycy, jakie jest ryzyko związane ze stosowaniem standardowego leczenia oraz jakie są naturalne sposoby leczenia. 

Tarczyca umiejscowiona jest w przedniej części szyi i odpowiedzialna jest za produkcję hormonów tarczycy. Hormony te regulują pracę układu endokrynnego w organizmie, co pozwala na wytwarzanie potrzebnej energii, funkcje trawienne i inne.

Nadczynność tarczycy to zaburzenie, w którym tarczyca produkuje zbyt dużo hormonów. Najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy jest choroba Gravesa-Basedowa, czyli schorzenie o podłożu autoimmunologicznym powodujące nieprawidłową pracę gruczołu tarczycy. Chociaż jest ona znacznie mniej powszechna niż inne zaburzenia tarczycy, szacuje się, że w populacji USA choruje na nią jedna na 200 osób [1]. Większość pacjentów borykających się ze schorzeniami tarczycy (w tym z nadczynnością) to kobiety [2, 3].

Do objawów występujących w związku z nadmiarem hormonów tarczycy w organizmie należą [4]:

• Przyspieszone tętno lub kołatanie serca
• Niewyjaśniona utrata wagi
• Niepokój
• Częste wypróżnienia lub biegunka
• Rozregulowanie cyklu menstruacyjnego
• Osłabienie lub drżenie mięśni
• Powiększenie tarczycy (wole)
• Zwiększona potliwość lub nadmiernie wilgotna skóra
• Zaburzenia erekcji lub obniżone libido
• Oftalmopatia Gravesa (zespół objawów ze strony oczu, takie jak wytrzeszcz, łzawienie, suchość, podrażnienie, obrzęk powieki, stan zapalny, wrażliwość na światło, niewyraźne widzenie lub ból)
• Gruba, zaczerwieniona skóra zwykle w okolicy goleni lub stóp, tak zwana dermopatia Gravesa

Diagnozę lekarską stawia się po wcześniejszym wykonaniu m.in.:

• Badań krwi (poziom hormonów tarczycy)
• Badanie USG tarczycy

Nadczynność tarczycy można stwierdzić, jeśli występuje niski poziom TSH (hormon tyreotropowy) oraz wysoki poziom fT4 (tyroksyna) i fT3 we krwi [5]. Chorobę Gravesa-Basedowa można rozpoznać na podstawie podwyższonego poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych, między innymi immunoglobulin stymulujących tarczycę (TSI), przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej (antyTPO), przeciwciała przeciw tyreoglobulinie (antyTG) [6, 7], TRAB.

Istnieją trzy główne przyczyny nadczynności tarczycy:

1. Choroba Gravesa-Basedova, choroba autoimmunologiczna tarczycy, która prowadzi do jej nadczynności. Choroba ta jest najczęstszą przyczyną wystąpienia nadczynności tarczycy.
2. Zapalenie tarczycy lub jej obrzęk. Spowodowane może być przez infekcję wirusową [9], promieniowanie [10], niektóre leki [11] lub występuje po porodzie, tak zwane poporodowe zapalenie tarczycy [12].
3. Guzki tarczycy, które mają wpływ na produkcję hormonów tarczycy i wywołują jej nadczynność [13].

Niezależnie od przyczyny, ważnym jest, by pacjent z nadczynnością tarczycy był stale pod kontrolą. Nadmierna praca tarczycy może prowadzić do uszkodzeń serca oraz zagrażającym życiu przełomem tarczycowym (inaczej burza tarczycowa), dlatego warto stosować skuteczne metody leczenie, które zmniejszą objawy wywołane przez zbyt wysoki poziom hormonów tarczycy, ale także wyeliminują pierwotne przyczyny choroby [14].

Celem leczenia nadczynności tarczycy jest:

1. Zatrzymanie szkodliwego działania nadmiernej produkcji hormonów tarczycy
2. Eliminowanie pierwotnych przyczyn choroby oraz przeciwdziałanie ich ponownemu wystąpieniu

Leczenie nadczynności tarczycy w sposób konwencjonalny jest ukierunkowane na oba te cele, ale pomija ważny aspekt czyli zaburzenia autoimmunologiczne. Pierwszym etapem leczenia nadczynności tarczycy jest przyjmowanie leków przeciwtarczycowych, takich jak metimazol lub beta-blokerów, które zmniejszają ryzyko uszkodzenia serca z powodu nadmiernego stężenia hormonów tarczycy. Leki te pozwalają zminimalizować objawy, jednak nie wpływają one bezpośrednio na czynniki odpowiedzialne za nieprawidłowe wydzielanie hormonów tarczycy.

Innymi metodami leczenia są terapia jodem radioaktywnym oraz operacyjne leczenie tarczycy, które trwale uszkadza lub usuwa tarczycę, aby zatrzymać produkcję hormonów tarczycy. Pozwala to na złagodzenie objawów choroby oraz obniżenie poziomu hormonów tarczycy w organizmie. U pacjentów leczenie takie jednak powoduje niedoczynność tarczycy, dlatego później wymagana jest terapia zastępcza hormonem T4 (tyroksyną) przez całe życie. Leczenie takie nie leczy źródła zaburzeń autoimmunologicznych, które są przyczyną tej choroby.

Właśnie z tego powodu warto rozważyć holistyczne metody leczenia nadczynności tarczycy, które są równie wartościowe i przede wszystkim nie powodują niepożądanych skutków ubocznych. Istotnym aspektem jest także to, że mogą przyczynić się do przywrócenia prawidłowych czynności układu immunologicznego.

Według badań, na ryzyko chorób tarczycy i autoimmunologicznych w znacznym stopniu wpływa zdrowie jelit [15]. Zdrowa, odżywcza dieta jest jedną z rzeczy, które można zrobić, aby wzmocnić swoje jelita i układ odpornościowy.

Uważa się, że zespół nieszczelnego jelita [16] , znany również jako zespół przesiąkliwego jelita (ang. leaky gut syndrome), może brać udział w rozwoju chorób autoimmunologicznych [17, 18, 19, 20, 21, 22, 23]. Wiadomo, że spożywanie określonych pokarmów, takich jak gluten [27], może zwiększyć przepuszczalność jelit, podobnie jak zaburzona flora jelitowa [24, 25, 26].

Większość badań dotyczących tarczycy i diety badała wpływ różnych produktów spożywczych na rozwój niedoczynności tarczycy. Jednak niektóre z tych badań mogą mieć także znaczenie dla nadczynności tarczycy na tle autoimmunologicznym, ponieważ pokazują, że dieta przeciwzapalna może zmniejszać przeciwciała przeciwtarczycowe.

Jedno z badań pokazało, że dieta bezglutenowa zmniejsza poziom przeciwciał przeciwtarczycowych w grupie kobiet z zapaleniem tarczycy Hashimoto [28]. U niektórych pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa występuje gen CTLA-4 [29], który powiązany jest z celiakią [30, 31], co powoduje że osoby te mogą być wrażliwe na gluten.

Przeciwzapalna, pełnowartościowa, bogata w składniki odżywcze oraz antyoksydanty dieta bezglutenowa jest najlepszym wyborem, która pozwoli poprawić zdrowie jelit, tarczycy i leczyć zaburzenia autoimmunologiczne. Wykazano, że dieta wspomagająca pracę tarczycy zmniejsza jej stan zapalny poprzez ograniczenie ekspozycji na pokarmy, a dzięki temu odpowiedzi immunologicznej [32, 33].

Suplementacja naturalnymi środkami to jeden ze sposobów w leczeniu nadczynności tarczycy. Istnieje wiele różnych suplementów, a każdy z nich posiada inne działanie:

• Zapobieganie skutkom nadmiernej syntezy hormonów tarczycy  
• Blokowanie działania spowodowanego przez zbyt dużą ilość hormonów tarczycy
• Obniżanie poziomu hormonów tarczycy
• Łagodzenie objawów nadczynności tarczycy
• Zapobieganie nawrotom choroby

Selen

Selen jest minerałem stosowanym jako suplement diety, który ma wiele udowodnionych korzyści w leczeniu choroby Gravesa-Basedowa.

U pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa zauważa się częściej niższy poziom selenu [34], a przeprowadzona metaanaliza wykazała, że pacjenci z wysokim poziomem przeciwciał są bardziej narażeni na nawrót choroby [35]. Wykazano, że selen zmniejsza ilość przeciwciał i objawy związane z chorobą Gravesa-Basedowa [36] oraz zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu choroby [37]. 

Selen zmniejsza ryzyko pojawienia się powikłań ocznych u osób z chorobą Gravesa-Basedowa [38, 39, 40] oraz związanych z leczeniem radioaktywnym jodem [41, 42].

Wykazano także, że suplementacja selenem poprawia skuteczność leczenia pacjentów stosujących konwencjonalne metody leczenia nadczynności tarczycy, takie jak leczenie metimazolem i radioaktywnym jodem [43, 44, 45].

Z powyżej wymienionych badań wynika, że warto włączyć suplementację selenem w trakcie leczenia nadczynności tarczycy.

L-karnityna 

L-kartynina jest suplementem opartym na aminokwasach, który zmniejsza i zapobiega objawom nadczynności tarczycy. Działa ona szybko, ma bardzo niskie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych oraz jest bezpieczna dla kobiet w ciąży z chorobą Gravesa-Basedowa [46]. W badaniu klinicznym stwierdzono, że L-karnityna ma pozytywny wpływ na [47]:

• Osłabienie i zmęczenie
• Duszności
• Kołatanie serca
• Nerwowość
• Bezsenność
• Drżenie
• Tętno
• Gęstość mineralną kości

L-karnityna w badaniu nie wpływała jednak na poziom TSH oraz hormonów tarczycy T3 i T4.

L-karnityna może być także stosowana w leczeniu przełomu tarczycowego („burzy tarczycowej”), która jest najbardziej zagrażającą życiu postacią nadczynności tarczycy [48, 49].

Magnez 

Melisa i karbieniec pospolity 

Wykazano, że dwa zioła – melisa (Melissa officinalis) i karbieniec pospolity (Lycopus europaeus) zmniejszają objawy nadczynności tarczycy oraz hamują lub blokują wydzielanie hormonów tarczycy. 

W jednym z badań wykazano, że karbieniec pospolity jest tak samo skuteczny jak beta-blokery w ochronie serca przed uszkodzeniami spowodowanymi nadczynnością tarczycy [50]. W innym z badań udowodniono, że ziele te zmniejsza podwyższone tętno związane z chorobą Gravesa-Basedowa u ludzi i szczurów [51, 52].

Badania dodatkowe wskazują, że karbieniec pospolity i melisa mogą blokować lub zmniejszać stężenie hormonu stymulującego tarczycę (TSH) oraz obniżać poziom hormonów T3 i T4, co zmniejszałoby objawy nadczynności tarczycy [53].

Prace badawcze te są jednak na początkowym etapie w porównaniu do dowodów naukowych dotyczących selenu lub L-karnityny, ale z pewnością są warte uwagi osób z nadczynnością tarczycy. Istnieje nadzieja, że przyszłe badania w większych populacjach potwierdzą te efekty.

Jod

Jod jest ważnym czynnikiem odpowiadającym za prawidłową produkcję hormonów tarczycy, jednak nadmiar jodu może wywołać niedoczynność tarczycy [54, 55], co sprawia że jest on potencjalną metodą leczenia nadczynności tarczycy. Przeprowadzono badanie w którym wykazano, że 150 mg jodku potasu dziennie odwracało nadczynność tarczycy u niektórych pacjentów [56],

Jod może być pomocny w leczeniu nadczynności tarczycy, jednak należy go suplementować jako uzupełnienie terapii naturalnymi środkami.

Probiotyki

Coraz więcej badań dotyczących pracy jelit i tarczycy wskazuje, że pacjenci z chorobami tarczycy mają zaburzoną równowagę jelit. Równie często u osób z chorą tarczycą występują zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (czyli SIBO) [57, 58], zespół przesiąkliwego jelita [59], obniżony poziom kwasu żołądkowego [60, 61, 62], celiakia [63], infekcje jelitowe H. pylori [64] albo pasożyty [65]. W jednym z badań zauważono silny związek między zakażeniem H. pylori a chorobą Gravesa [66].

Probiotyki pomagają przywrócić równowagę mikrobiomu jelitowego i układu odpornościowego, zmniejszają stan zapalny jelit, wspomagają regenerację wyściółki jelit oraz zmniejszają objawy nadczynności tarczycy (np. niepokój) [67]. Probiotyki posiadają niskie ryzyko wystąpienia negatywnych skutków ubocznych w porównaniu z leczeniem konwencjonalnym.

Witamina D

Badania oparte o grupę pacjentów z niedoczynnością tarczycy pokazały, że niedobór witaminy D może być związany z wysokim poziomem przeciwciał przeciwtarczycowych [68], a suplementacja może je obniżyć [69]. Inne badanie wykazało, że pacjenci z nadczynnością tarczycy u których był niski poziom witaminy D, są bardziej narażeni na nawrót choroby [70].

Dane te sugerują, że suplementacja witaminą D może pomóc w zmniejszaniu poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych oraz zapobiegać nawrotom choroby po zakończonym leczeniu nadczynności tarczycy.

Bez względu na stan zdrowia zarządzanie stresem jest przydatną metodą terapii, zwłaszcza u osób z nadczynnością tarczycy, której typowe objawy to zwiększone tętno, kołatanie serca i niepokój. Nie ma bezpośrednich dowodów, że zarządzanie stresem ma wpływ na chorobę Gravesa-Basedowa lub nadczynność tarczycy, ale praktyki takie jak medytacja, joga, czy terapia poznawczo-behawioralna mogą wspierać proces leczenia pacjentów.

Złagodzić uczucie stresu może także masaż leczniczy, zaś zaburzenia równowagi hormonalnej można leczyć stosując akupunkturę, uwalniające sesje oddechowe czy pracę z emocjami.

Leczenie nadczynności tarczycy nie musi prowadzić do jej zniszczenia. Proste zmiany w diecie, suplementy oraz ograniczenie stresu w połączeniu z lekami (jeśli jest taka konieczność) może pozwolić na przywrócenie stanu równowagi organizmu. Warto jednak rozważyć pomoc specjalisty z IMC Centrum Zdrowia, który pomoże w opracowaniu planu leczenia chorej tarczycy.

Nasz zespół w IMC Centrum Zdrowia pomoże Ci na trzy sposoby:

1. Zdrowie – poczujesz się lepiej. Naszym głównym celem jest opracowanie planu, który skutecznie złagodzi Twoje dolegliwości.
2. Wydajność – prawidłowe wyniki badań przy minimalnym nakładzie finansowym oraz jak najmniejszej liczbie przyjmowanych leków. Skuteczny proces leczenia pozwoli na powrót do zdrowia bez nadużywania niepotrzebnych suplementów i badań laboratoryjnych. Jedną z naszych misji jest obalanie diet oraz zaleceń będących aktualnie w modzie, opierając się na faktach popartych badaniami naukowymi, tak aby pozwolić pacjentom oszczędzić czas oraz pieniądze.
3. Powrót do sił – istotne jest dla nas, by pacjent zamiast czuć się zmartwiony poczuł się silny, pewny siebie, szczęśliwy i zdrowy.