USG tarczycy

Badanie USG (ultrasonograficzne) tarczycy jest bezbolesnym, bezpiecznym i nieinwazyjnym badaniem medycznym, które pomaga lekarzom w diagnozowaniu i leczeniu schorzeń.

Do przeprowadzenia USG wykorzystuje się aparat ze specjalną głowicą (zawierającą mały emiter i odbiornik fal ultradźwiękowych) oraz żel umieszczany bezpośrednio na skórze.

Podczas badania emiter w głowicy wysyła fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które po przejściu przez żel i wnętrze ciała, odbijają się od znajdujących się w nim struktur i powracają do odbiornika.

Tak zebrane fale dźwiękowe zostają następnie przetworzone przez komputer na obraz. Należy pamiętać, że metoda ta nie wykorzystuje żadnego rodzaju promieniowania (np. rentgenowskiego).

Dzięki temu, że USG rejestruje obraz w czasie rzeczywistym, technika ta pozwala również na obserwację ruchu dziejącego się wewnątrz ciała, takiego jak na przykład przepływ krwi przez naczynia krwionośne. 

USG generuje obraz gruczołu tarczowego i otaczających go struktur w szyi. Tarczyca zlokalizowana jest z przodu szyi, tuż nad obojczykami.

Gruczoł ten przypomina w kształcie motyla i zbudowany jest z dwóch płatów, połączonych wąskim pasmem tkanki zwanej cieśnią. Tarczyca to jeden z dziewięciu gruczołów dokrewnych zlokalizowanych w organizmie, odpowiedzialnych za wytwarzanie i wysyłanie hormonów do krwiobiegu.

Tarczyca odpowiedzialna jest za wytwarzanie hormonów zaangażowanych w regulowanie wielu funkcji organizmu, wliczając w to metabolizm czy szybkość pracy serca.

Powstawanie wyczuwalnych pod powierzchnią skóry guzków na tarczycy to bardzo powszechne zjawisko. Od 5 do 10 procent dorosłych może rozwinąć na tarczycy guzki możliwe do zidentyfikowania przez lekarza podczas badania.

Są to tzw. guzki wyczuwalne palpacyjnie. Obrazowanie ultrasonograficzne jest bardzo czułą techniką, umożliwiającą wykrycie guzków niemożliwych do zdiagnozowania za pomocą dotyku.

W zależności od analizowanej grupy wiekowej, częstość występowania guzków tarczycy u dorosłych może sięgać aż 70 procent. Zdecydowana większość z tych guzków to łagodne zmiany w obszarze tkanki tarczycy, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, jednak część z nich może być prawdziwymi guzami tarczycy wymagającymi dalszej diagnostyki lub leczenia.

Jacek Jagiełło – ZnanyLekarz.pl

USG tarczycy jest zazwyczaj wykorzystywane do: 

• Oceny czy guzek na szyi pochodzi z tarczycy czy z sąsiadującej struktury.
• Analizowania wyglądu guzków tarczycy i określania, czy są to częściej spotykane guzki łagodne, czy też są to struktury wymagające przeprowadzenia biopsji. Jeżeli biopsja jest potrzebna obrazowanie ultrasonograficzne może poprawić dokładność  pobrania materiału diagnostycznego.
• Poszukiwania dodatkowych zmian gruczołu tarczowego u pacjentów z jednym lub większą liczbą guzków wyczuwalnych w badaniu fizykalnym.
• Sprawdzania czy guzek tarczycy uległ z czasem powiększeniu.

Dzięki temu, że USG tarczycy dostarcza obraz w czasie rzeczywistym, lekarze mogą korzystać z tej techniki do nawigowania podczas wykonywania innych procedur, takich jak na przykład biopsje igłowe (pobranie za pomocą igły fragmentu tkanki do badań laboratoryjnych).

Lekarze wykorzystują ultradźwięki również podczas wprowadzania cewników i innych urządzeń drenujących, aby je bezpiecznie i dokładnie umiejscowić. 

Na badanie USG tarczycy należy przyjść w luźnym, komfortowym ubraniu.

W zależności od badanego miejsca, konieczne może być zdjęcie ubrań lub biżuterii.  

W trakcie wykonywania USG tarczycy pacjent zazwyczaj leży twarzą do góry na stole do badań, który można swobodnie przechylać i przesuwać.

W zależności od otrzymywanego z aparatu sygnału, pacjent może zostać poproszony o obrócenie się w pewnym stopniu, aby poprawić jakość obrazu. 

W niektórych przypadkach za ramionami pacjenta może zostać dodatkowo umieszczona poduszka w celu rozszerzenia skanowanego obszaru. Jest to szczególnie ważne u osób o drobnej budowie ciała, u których przestrzeń między brodą a klatką piersiową jest niewielka.  

Na początku procedury radiolog (lekarz specjalnie przeszkolony do przeprowadzania i interpretowania badań radiologicznych) umieszcza pacjenta w odpowiedniej pozycji, po czym nakłada na odpowiednie miejsce na skórze żel na bazie wody.

Żel ten umożliwia głowicy bezpieczny kontakt z ciałem oraz eliminuje powietrze, które mogłoby zaburzać rozchodzenie się fal dźwiękowych.

Następnie osoba wykonująca USG tarczycy umieszcza głowicę na ciele pacjenta i przesuwa ją tam i z powrotem do czasu uzyskania pożądanych obrazów.

Zazwyczaj nacisk głowicy nie powoduje żadnego dyskomfortu, jednak jeżeli badany obszar jest szczególnie wrażliwy, badanie może spowodować niewielki ból. 

Po zakończonym badaniu, osoba wykonująca USG tarczycy zetrze ze skóry pacjenta żel. Pozostałości żelu szybko wysychają i zazwyczaj nie plamią ani nie odbarwiają odzieży. 

Większość badań ultrasonograficznych jest łatwa, szybka i bezbolesna.

USG tarczycy nie zajmuje zazwyczaj więcej niż 30 minut. 

W trakcie USG tarczycy, lekarz przeprowadzający badanie może poprosić o wyprostowanie szyi, aby uzyskać lepszy obraz. Jeśli cierpisz na bóle szyi, poinformuj o tym specjalistę przed przeprowadzeniem procedury, aby pomógł Ci ułożyć się w wygodnej pozycji do badania.

Po zakończeniu badania, osoba je przeprowadzająca może poprosić Cię o ubranie się i poczekanie zanim przejrzy uzyskane obrazy ultrasonograficzne. 

Po wykonaniu badania pacjent powinien być w stanie bez problemu powrócić do swoich normalnych zajęć.

Interpretowaniem i analizowaniem wyników uzyskanych z USG zajmuje się lekarz radiolog.

W niektórych przypadkach może zaistnieć potrzeba wykonania badań kontrolnych w celu dokładniejszego zbadania danego problemu, monitorowania stanu zdrowia albo przeprowadzenia pomiarów z zastosowaniem specjalnej techniki obrazowania.

Badania kontrolne są często najlepszym sposobem sprawdzenia, czy leczenie przynosi efekty albo czy dany problem wymaga większej uwagi.

W przypadku wykrycia jednego lub większej liczby guzków w obrębie tarczycy, radiolog zbada ich charakterystykę.

Niektóre cechy silnie wskazują na łagodny charakter guzka, podczas gdy inne mogą wzbudzać objawy i sugerować, że badany guzek może być w rzeczywistości nowotworem.

W niektórych przypadkach radiolog nie może z całkowitą pewnością odróżnić guzków łagodnych od złośliwych. W takich sytuacjach do dalszej diagnostyki może być konieczne przeprowadzenie biopsji cienkoigłowej, w celu pobrania tkanki do obserwacji mikroskopowej.

W innych przypadkach zazwyczaj wystarcza obserwacja i ponowne przeprowadzenie USG po kilku miesiącach przerwy.

Określenie czynności tarczycy (nadczynność albo niedoczynność) jest niemożliwe za pomocą badania USG. W tym celu lekarz może zlecić badanie krwi lub badanie wychwytu jodu radioaktywnego. 

Cena USG tarczycy wynosi:

• 170 zł