USG jamy brzusznej u dzieci

Badanie USG (ultrasonograficzne) jest bezbolesnym, bezpiecznym i nieinwazyjnym badaniem medycznym, które pomaga lekarzom w diagnozowaniu i leczeniu schorzeń.

Do przeprowadzenia USG wykorzystuje się aparat ze specjalną głowicą (zawierającą mały emiter i odbiornik fal ultradźwiękowych) oraz żel umieszczany bezpośrednio na skórze.

Podczas badania emiter w głowicy wysyła fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które po przejściu przez żel i wnętrze ciała, odbijają się od znajdujących się w nim struktur i powracają do odbiornika.

Tak zebrane fale dźwiękowe zostają następnie przetworzone przez komputer na obraz. Należy pamiętać, że metoda ta nie wykorzystuje żadnego rodzaju promieniowania (np. rentgenowskiego).

Dzięki temu, że USG rejestruje obraz w czasie rzeczywistym, technika ta pozwala również na obserwację ruchu dziejącego się wewnątrz ciała, takiego jak na przykład przepływ krwi przez naczynia krwionośne. 

Badanie USG jamy brzusznej pozwala na uzyskanie obrazu narządów i innych struktur znajdujących się w tym obszarze ciała.

Jednym z rozszerzeń standardowego USG jamy brzusznej może być ultrasonografia dopplerowska. 

Ultrasonografia dopplerowska to specjalny rodzaj ultrasonografii umożliwiający ocenę ruchu tkanek i płynów wewnątrz ciała. Technika ta pozwala lekarzowi między innymi na ocenę przepływu krwi przez tętnice i żyły. 

Jacek Jagiełło – ZnanyLekarz.pl

USG jamy brzusznej może być wykonane w celu oceny wielkości i wyglądu:

• Wyrostka robaczkowego
• Żołądka / odźwiernika
• Wątroby
• Pęcherzyka żółciowego
• Śledziony
• Trzustki
• Jelit
• Nerek
• Pęcherza
• Jąder
• Jajników
• Macicy

USG jamy brzusznej może również pomóc: 

• Ustalić źródło bólu brzucha wnikającego na przykład z kamieni żółciowych, kamieni nerkowych, ropni czy zapalenia wyrostka robaczkowego  
• Wykryć obecność i przyczynę powiększenia narządów jamy brzusznej
• Określić umiejscowienie nieprawidłowego płynu w jamie brzusznej
• Ustalić przyczyny wymiotów u niemowląt 

Ultrasonografia dopplerowska może pomóc lekarzowi zobaczyć i ocenić: 

• Blokady przepływu krwi np. w formie zakrzepów 
• Zwężenie naczyń krwionośnych
• Guzy i wrodzone zniekształcenia naczyń krwionośnych
• Zmniejszenie albo zatrzymanie przepływu krwi do różnych narządów, takich jak jądra czy jajniki 
• Zwiększenie przepływu krwi, które może być oznaką infekcji 

Ultrasonografia dopplerowska może pomóc lekarzowi ocenić nieprawidłowy skręt jąder albo jajnika. Skręt może ograniczać prawidłowy przepływ krwi do jądra albo jajnika powodując ból moszny albo brzucha. 

Dzięki temu, że USG dostarcza obrazów w czasie rzeczywistym, lekarze mogą korzystać z tej techniki do nawigowania podczas innych procedur, takich jak biopsje igłowe (pobranie za pomocą igły fragmentu tkanki do badań laboratoryjnych).

Lekarze wykorzystują ultradźwięki również podczas wprowadzania cewników i innych urządzeń drenujących, aby je bezpiecznie i dokładnie umiejscowić. 

Dziecko powinno przyjść w luźnym, komfortowym ubraniu.

Podczas ustalania terminu badania dziecka należy zapytać, czy istnieją jakieś szczególne instrukcje dotyczące jedzenia i picia przed konkretnym rodzajem badania.

W niektórych sytuacjach pacjent może zostać poproszony o wstrzymanie się z jedzeniem i piciem na kilka godzin przed badaniem, aby lepiej uwidocznić pęcherzyk żółciowy i górne partie narządów jamy brzusznej.

Przy innym rodzaju USG, dziecko może zostać poproszone o wypicie kilku szklanek wody na 1-2 godziny przed badaniem i nie oddawanie moczu. Dzięki temu pęcherz moczowy dziecka będzie w miarę pełny podczas badania.

W trakcie wykonywania USG pacjent zazwyczaj leży twarzą do góry na stole do badań, który można przechylać i przesuwać.

W zależności od otrzymywanego sygnału, pacjent może zostać poproszony o obrócenie się w dowolną stronę, aby poprawić jakość obrazu. 

Na początku procedury radiolog (lekarz specjalnie przeszkolony do przeprowadzania i interpretowania badań radiologicznych) umieszcza pacjenta w odpowiedniej pozycji, po czym nakłada na odpowiednie miejsce na skórze żel na bazie wody.

Żel ten umożliwia głowicy bezpieczny kontakt z ciałem oraz eliminuje powietrze, które mogłoby zaburzać rozchodzenie się fal dźwiękowych.

Następnie osoba wykonująca USG jamy brzusznej umieszcza głowicę na ciele pacjenta i przesuwa ją tam i z powrotem do czasu uzyskania pożądanych obrazów. 

Głowica może być umieszczana w różnych miejscach i pod różnymi kątami, żeby lepiej nakierować wiązkę fal dźwiękowych na badany obszar.  

Ultrasonografia dopplerowska wykonywana jest za pomocą tej samej głowicy. 

Po zakończeniu USG, osoba przeprowadzająca badanie może poprosić o ubranie się i poczekanie zanim przejrzy uzyskane obrazy ultrasonograficzne. 

Badanie USG jamy brzusznej u dzieci trwa zazwyczaj do 30 minut. 

Większość badań ultrasonograficznych jest łatwa, szybka i bezbolesna.

Podczas USG dziecko będzie leżało twarzą do góry na stole do badań. Radiolog może poprosić pacjenta w trakcie badania o przewrócenie się z boku na bok albo o utrzymanie pozycji leżącej.

Na początku osoba wykonująca USG rozprowadza ciepły żel na skórze pacjenta, po czym przyciska głowicę aparatu do jego brzucha i przesuwa nią tam i z powrotem do czasu uzyskania pożądanych obrazów.

Nacisk wywoływany przez głowicę może powodować delikatny dyskomfort.  Jeżeli badany obszar jest szczególnie wrażliwy, dziecko może odczuć delikatny ból wywołany naciskiem głowicy. 

W trakcie przeprowadzania ultrasonografii dopplerowskiej, dziecko może słyszeć dźwięk przypominający puls, zmieniający swoją wysokość w miarę monitorowania i mierzenia przepływu krwi. 

Po zakończonym badaniu, osoba wykonująca USG zetrze żel ze skóry dziecka. 

Badanie USG jamy brzusznej u dzieci to procedura nieinwazyjna i nieobciążająca, dlatego po wyjściu z gabinetu dziecko może natychmiast powrócić do swoich normalnych zajęć. 

Interpretowaniem i analizowaniem wyników uzyskanych z USG zajmuje się lekarz radiolog. Lekarz omówi z pacjentem wyniki bezpośrednio po badaniu. 

W niektórych przypadkach może zaistnieć potrzeba wykonania badań kontrolnych w celu dokładniejszego zbadania danego problemu, monitorowania stanu zdrowia albo przeprowadzenia pomiarów z zastosowaniem specjalnej techniki obrazowania.

Badania kontrolne są często najlepszym sposobem sprawdzenia, czy leczenie przynosi efekty albo czy dany problem wymaga większej uwagi.

USG jamy brzusznej u dzieci – korzyści:

• Większość badań ultrasonograficznych jest nieinwazyjna (nie wymaga użycia igieł ani zastrzyków).
• W niektórych przypadkach badanie ultrasonograficzne może prowadzić do chwilowego dyskomfortu, jednak nie powinno prowadzić do bólu. 
• USG jest szeroko dostępne, łatwe w wykonaniu i tańsze niż większość innych metod obrazowania. 
• Obrazowanie ultrasonograficzne jest niezwykle bezpieczne i nie wykorzystuje promieniowania.
• USG daje wyraźny obraz tkanek miękkich, które nie są dobrze widoczne na zdjęciach rentgenowskich.
• Badanie ultrasonograficzne jest bardzo przydatne w ocenie przyczyn bólu brzucha, miednicy i moszny u dzieci.

USG jamy brzusznej u dzieci – zagrożenia:

• Ultradźwięki stosowane w standardowej diagnostyce nie wywołują żadnych znanych szkodliwych skutków u ludzi. 

Rozchodzenie się fal ultradźwiękowych jest zakłócane przez powietrze oraz gazy. Z tego powodu metody opierające się na ultradźwiękach nie są idealnymi technikami do obrazowania wypełnionych powietrzem jelit lub narządów zasłoniętych przez jelita.

Ultrasonografia nie jest również aż tak przydatna podczas obrazowania płuc wypełnionych powietrzem, jednak może być wykorzystana do wykrycia płynu znajdującego się wewnątrz lub wokół płuc.

Ultradźwięki nie mogą również przenikać przez kości, jednak USG może być zastosowane do zobrazowania złamań kości lub sąsiadujących z nimi infekcji. 

Technika USG ma również ograniczenia w zakresie obrazowania pacjentów o dużej masie ciała. Wraz z przechodzeniem przez kolejne warstwy tkanek ultradźwięki słabną, przez co im dalej od głowicy znajduje się badana struktura tym gorszej jakości sygnał wraca do aparatu do analizy. 

Cena USG jamy brzusznej u dzieci wynosi:

• 170 zł